Στις 18.11.2024 δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Οδηγία (ΕΕ) 2024/2823 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2024 για τη νομική προστασία σχεδίων και υποδειγμάτων (αναδιατύπωση) (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202402823) και ο Κανονισμός (ΕΕ) 2024/2822 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2024 σχετικά με την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 6/2002 του Συμβουλίου για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2246/2002 της Επιτροπής (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202402822), που εκσυγχρονίζουν την προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων.
Μεταξύ των βασικότερων αλλαγών είναι η προσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής. Πλέον προστατεύονται σχέδια με κίνηση και εναλλαγή στοιχείων, όπως τρισδιάστατα και κινούμενα σχέδια. Ταυτόχρονα μπορούν να προστατευθούν και προϊόντα με άυλη μορφή, όπως οι γραφικές διεπαφές χρήστη (graphical user interface- GUI).
Ο τρόπος απεικόνισης ενός σχεδίου βελτιώνεται, επιτρέποντας την έγχρωμη αναπαραγωγή και την υποβολή νέων ψηφιακών αρχείων (π.χ. βίντεο). Καταργείται η υποχρέωση ένταξης σχεδίων πολλαπλής αίτησης στην ίδια κατηγορία ταξινόμησης του Λοκάρνο, διευκολύνοντας την κατάθεση διαφορετικών σχεδίων. Η δημοσίευση ενός σχεδίου ή υποδείγματος μπορεί να ανασταλεί μέχρι 30 μήνες από την ημερομηνία κατάθεσης.
Διευρύνονται τα δικαιώματα που παρέχει το σχέδιο ή υπόδειγμα (π.χ. απαγόρευση αποθήκευσης και τηλεφόρτωσης ψηφιακού αρχείου, απαγόρευση διαμετακόμισης παραποιημένων/απομιμητικών προϊόντων) και προστίθενται νέοι λόγοι ακυρότητας ενός σχεδίου. Παρέχεται η δυνατότητα νομοθέτησης από τα κράτη μέλη της απόρριψης της καταχώρισης ενός σχεδίου που περιέχει εμβλήματα και θυρεούς καθώς και στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς εθνικού ενδιαφέροντος (παραδοσιακές στολές, μνημεία). Οι δικαιούχοι δύνανται να προσθέτουν στα προϊόντα σύμβολο περί καταχωρισμένου σχεδίου για την ενημέρωση των καταναλωτών.
Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2024/2822 εφαρμόζεται από την 1η Μαΐου 2025, ενώ η εθνική νομοθεσία θα πρέπει να εναρμονιστεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2024/2823 έως τις 9 Δεκεμβρίου 2027.
Το νέο πλαίσιο απλοποιεί το σύστημα προστασίας των σχεδίων προς όφελος των σχεδιαστών και των επιχειρήσεων.